Ekonomik krizin sonucu sanayide çarkların yavaşlamasının bedeli yine emekçilere ödettiriliyor. Durgunluk ilk sanayi işkolunu vururken işten çıkarmalar ve istihdam kayıpları hız kazandı. Üretimin düşmesiyle birlikte şirketler maliyetlerini kısmaya yöneldi ve fatura işçi kıyımıyla işçilere ödettirildi.

Havva Gümüşkaya’nın BirGün’de yer alan haberine göre, mart ayına ilişkin sanayi üretim endeksi verilerine göre dayanıklı tüketim malı sanayisinde üretim yıllık bazda yüzde 5,2, aylıkta ise 2,8 daraldı. Üretimde daralmanın yaşandığı, yüksek faiz oranları nedeniyle finansmana erişim sorunlarının arttığı sanayi sektöründe firmalar işten çıkarmalara başladı. Ülkenin en büyük sanayi kuruluşlarından Vestel’in 2 bin kişiyi işten çıkaracağını açıklamasının ardından Beko’nun Eskişehir fabrikasından 150 kişiyi işten çıkardığı öğrenildi.

***

TÜİK verilerine göre yılın ilk çeyreğinde resmi işsizlerin yüzde 20’si en son sanayi sektöründe çalışıyordu. 2024 yılının son çeyreğine göre 47 bin kişi artmasıyla sanayiden gelen işsizlik 585 bin kişiye ulaştı. Bu kişilerin 162 bininin işsiz kalma nedeni ise ya işten çıkarılma ya da iş yerinin iflas etmesi veya kapanması oldu. Resmi işsizlik verilerine göre her beş işsizden birini üretim hattında çalışan emekçiler oluşturdu.

İş gücüne dâhil edilemeyenler arasında da en son sanayi işkolunda çalışanların sayısı dikkati çekti. Bu grup, aslında işsiz olmasına rağmen resmi olarak “işsiz” kabul edilmeyen kişilerden oluşuyor. En son sanayi istihdamında yer alıp işten çıkarılan ya da işyeri iflas eden 232 bin kişi iş gücüne dâhil olmuyor. Bu sayı 2024 yılının son çeyreğinde 202 bin kişi dolayındaydı.

İş gücüne dâhil olmayan ve resmi işsiz sayının toplamına göre en son sanayi işkolunda çalışıp işten çıkarılanların sayısı 2024 son çeyreğine göre yaklaşık 50 bin kişi artarak 394 bin kişiyi buldu. Bu veriler, üretimin daraldığı koşullarda ilk gözden çıkarılanların sanayi işçileri olduğunu açıkça ortaya koydu.

Sanayide ücretli çalışan istatistiklerine göre 2025 yılının mart ayında sanayide çalışanların sayısı 4 milyon 880 bin oldu. Önceki yılın aynı döneminde 5 milyon 12 bin kişi olan sanayide ücretli çalışanlar bir yılda 132 bin 638 kişi azaldı.