İsrail’in cezasızlığına karşı durmak isteyen ülkeler bu salı ve çarşamba (15-16 Temmuz) günü Kolombiya’nın başkenti Bogota’da bir araya geliyor.
“Lahey Grubu” adıyla bilinen bu devletler, İsrail’in Gazze Şeridi’nde sürdürdüğü soykırım niteliğindeki savaşı durdurması için somut önlemler almayı hedefliyor.
Bu yılın ocak ayında Lahey’de kurulan bu oluşumun ilk toplantısı olacak. Başlangıçta Güney Afrika, Senegal, Namibya, Bolivya, Honduras, Malezya ve Kolombiya gruba dahildi; şimdi ise Küba ve Belize de katıldı.
Grubun amacı, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ve Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) Filistinlilerin korunması ve haklarının uygulanmasına yönelik kararlarının yerine getirilmesi için baskı oluşturmak. Bu kararlar arasında, UCM tarafından İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu hakkında çıkarılan tutuklama emri de bulunuyor.
Üye ülkeler daha önce Lahey’de silah ambargosu uygulamayı ve limanlarını İsrail’e silah veya yakıt taşıyan gemilere kapatmayı taahhüt etmişti.
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, toplantıyı geçen perşembe günü İngiliz The Guardian gazetesine yazdığı bir yazıyla duyurdu.
“Eğer kararlı şekilde hareket etmezsek, küresel hukuk düzeninin daha az ayrıcalıklı uluslar için kalan son koruma mekanizmalarını da kaybederiz,” dedi.
BM Genel Kurulu, Eylül 2024’te İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarını 12 ay içinde terk etmesini kararlaştırmıştı. Petro bu bağlamda “Artık zaman daralıyor” dedi. Ancak birçok devlet, işgal altındaki topraklardaki İsrailli şirketlerle ekonomik ilişkilerini sonlandırmak gibi hukuki yükümlülüklerini yerine getirmektense, stratejik çıkarlarını öne koyuyor.
Petro, Mayıs 2024’te Gazze’deki savaşı soykırım olarak nitelendirmiş ve İsrail’le tüm diplomatik ilişkileri kesmişti. Ayrıca, iki ülke arasındaki tarihsel olarak yakın askeri iş birliğini de sona erdirmişti.
Toplantıya Çin, Katar ve Portekiz gibi ülkelerden heyetlerin yanı sıra, eski İngiliz İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn ile BM’nin İşgal Altındaki Filistin Toprakları Özel Raportörü Francesca Albanese de katılıyor. Geçtiğimiz hafta ABD tarafından yaptırım uygulanan Albanese, X üzerinden yaptığı açıklamada şunları söyledi: “İnsan haklarına dayalı adalet ve barış mücadelesinde Lahey Grubu’nu desteklemek benim için bir onurdur.”
Ancak şimdiye kadar ne Lahey Grubu’nun aldığı tedbirler ne BM kararları ne de uluslararası mahkeme kararları İsrail üzerinde bir etkide bulunabildi.
İsrail, Gazze’deki savaşı aynı acımasızlıkla sürdürüyor. El Cezire’nin Gazze Sağlık Bakanlığına dayandırdığı habere göre, pazartesi günü İsrail ordusu yardım dağıtım merkezine yakın yerlerde bulunanlar da dahil olmak üzere en az 28 Filistinliyi öldürdü. Bir gün önce ise 95 kişi hayatını kaybetmişti.
Bu arada Hamas ve İsrail arasında 60 günlük ateşkes ve rehine takası için yürütülen dolaylı görüşmelerde ilerleme sağlanamadı. Geçen çarşamba, İsrail hükümeti Gazze kıyı şeridinin %40’ının – güneydeki Refah kenti dahil – kalıcı olarak İsrail kontrolüne bırakılmasını talep etti. İki gün önce ise Savunma Bakanı Israel Katz, Refah’ın yıkıntıları üzerinde bir “insani şehir” kurulacağını ve Gazze halkının buraya yerleştirileceğini, ardından da “gönüllü olarak” üçüncü ülkelere gönderileceğini açıkladı.
İsrail muhalefet lideri Jair Lapid, pazar günü bu planı eleştirdi: kampın inşasının çok pahalı olduğunu ve güvenlik, siyasi, ekonomik ve lojistik açılardan “kötü bir fikir” olduğunu söyledi. Ancak ahlaki bir eleştiride bulunmadı. Aynı gün, eski Başbakan Ehud Olmert (2006–2009) İngiliz The Guardian gazetesine verdiği demeçte şöyle dedi: “Burası bir toplama kampı. Üzgünüm.”
Çeviri: Kızıl Bayrak
Junge Welt- David Siegmund-Schultze / 15.07.2027
