İsrail saldırganlığı ve tepkiler

İsrail, uluslararası hukuku ihlal ederek İran’a karşı yürüttüğü saldırılarını hafta sonu da sürdürdü, askeri hedeflerin yanı sıra nükleer tesisler, İran’ın enerji altyapısı, hükümet binaları ve sivil yerleşim yerlerini vurdu.

  • Çeviri
  • |
  • Basın derleme
  • |
  • 16 Haziran 2025
  • 09:25

İsrail, uluslararası hukuku ihlal ederek İran’a karşı yürüttüğü saldırılarını hafta sonu da sürdürdü, askeri hedeflerin yanı sıra nükleer tesisler, İran’ın enerji altyapısı, hükümet binaları ve sivil yerleşim yerlerini vurdu. Füze siloları, Güney Pars doğal gaz sahasındaki üretim tesisleri, Savunma Bakanlığı ve İsfahan nükleer tesisi hedef alınan yerler arasındaydı. Radyoaktif sızıntı olup olmadığı belirsizliğini koruyor. İran Kızılayı'na göre 32 eyaletten 18’i saldırılardan etkilendi, ölü sayısının üç haneli olduğu tahmin ediliyor. İsrail’in saldırıları Pazar öğleden sonra da devam etti. Savunma Bakanı Israel Katz, İran savunmaya geçerse “Tahran yanar” tehdidinde bulundu.

İran, İsrail’in birçok şehrine füze saldırısı ile karşılık verdi. Tel Aviv, 22 füze isabeti, 13 ölü ve yaklaşık 400 yaralı olduğunu açıklasa da verilen rakamların eksik olduğu düşünülüyor. Vurulan yerler arasında Rehovot’taki Weizmann Bilim Enstitüsü de vardı. İran Devrim Muhafızları, savaş uçağı fabrikaları ve uçak yakıtı depolarının hedef alındığını bildirdi. İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchi, İsrail saldırısının İran’ın nükleer silah projesini durdurmak için değil, ABD ile yürütülen nükleer müzakereleri engellemek için yapıldığını, İsrail saldırıyı durdurursa İran’ın da tepkisini sona erdireceğini belirtti.
ABD basını, özellikle New York Times, Araghchi’nin değerlendirmesinin dış politika çevrelerinde yaygın şekilde kabul gördüğünü aktardı. İsrail’in ilk saldırılarında, İran’ın müzakere stratejisinin başındaki isim olan Ali Shamkhani’yi öldürdüğüne dikkat çekildi. İsrail Başbakanı Netahyahu, Farsça da yayımlanan bir mesajla İran halkına rejime karşı ayaklanma çağrısı yaptı. Bu çağrıdan kısa süre sonra Washington’da Amerika’nın Sesi’nin Farsça servisinde daha önce zorunlu izne çıkarılan birçok çalışan geri çağrıldı.
İran’daki rejimin devrilmesini, ABD’de yaşayan sürgündeki Şah’ın oğlu ve monarşistlerin sembol ismi Rıza Pehlevi de istedi. İsrail ile barış önermiş olan Pehlevi, Batılı hükümetler nezdinde destek bulsa da İran halkı arasında sevilmiyor. Öte yandan çatışmalar bölgeye de yayılıyor. Yemen’deki Ensarullah, İsrail’e roket attığını duyurdu; İsrail Yemen’i bombaladı. Irak’taki İran yanlısı milisler ise, Irak hava sahasının İsrail jetlerine açıldığını öne sürerek ABD askerlerinin ülkeden çekilmesini talep etti.

Çeviri: Kızıl Bayrak
Junge Welt - Jörg Kronauer / 16.06.2025