Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, geçtiğimiz gün İstanbul Pendik'te "Yetkinlik Geliştirme ve İstihdam Merkezi"nin açılış töreninde konuşması, çocukların “çıraklık” adı altında sömürülmesini ve sömüren patronlara ayrılan devlet kaynaklarını ortaya koydu.

Organize Sanayi Bölgelerinde 85 meslek lisesi ve 23 meslek yüksek okulu kurulduğunu ifade eden Kacır, bu okulların "sanayicilerin ihtiyaç duyduğu alanlarda" açıldığını söyledi. Kacır aynı zamanca Kalkınma Ajansları aracılığıyla mesleki ve teknik eğitimde 623 projeye 2,6 milyar lira kaynak aktarıldığını açıkladı.

Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) adı altında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından uygulanan projeyle çocuk ve gençler ucuz işgücü olarak sermayeye teslim ediliyor.

MESEM kapsamında meslek lisesi öğrencileri haftanın dört günü hatta bazen hafta sonu işyerlerinde çalıştırılıyor. 9, 10 ve 11. sınıf öğrencilerine asgari ücretin en az yüzde 30’u, 12. sınıftaki kalfalaraysa asgari ücretin en az yarısı kadar ödeme yapılıyor. Bu ücretler işsizlik sigortası fonundan karşılanıyor. Öğrencilerin sigortaları da devlet tarafından karşılanıyor. Böylece patronlar hiçbir maddi külfete girmeden kamu kaynaklarıyla çocukları çalıştırıyor.

Bu yılın ilk dört ayında MESEM kapsamında işsizlik sigortası fonundan patronlara 10,3 milyar lira ödendi. Çocuk işçi çalıştıran patronlara 2024 yılında 22 milyar lira, 2023 yılında 38,6 milyar lira aktarılmış. Yani MESEM'in yaklaşık 2,5 yıllık faturası toplam 70,9 milyar lira oldu.

İzmit Atatürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi tarafından açılan Mesleki Eğitim Merkezi Ustalık Telafi Programı'na geçtiğimiz yıl 22 bin "çırak" kaydedilmesi üzerine yapılan denetimde usulsüzlükler tespit edildi.

MESEM kapsamında sadece bir okul aracılığıyla kamudan 77 milyon lira hortumlandığı belirlendi.

MESEM programı kapsamında 2023-2024 eğitim öğretim döneminde MESEM'li 12 çocuk iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Çocuk işçiliği zirve yaparken 2025'in ilk 4 ayında en az 23 çocuk çalışırken yaşamını yitirdi.