Dördüncü yılında devam eden Ukrayna savaşından çıkış arayışları yeniden başlamış görünüyor. Üç yıl aradan sonra İstanbul’da bir araya gelen Rusya-Ukrayna heyetleri, ateşkes sürecini başlatmanın koşullarını görüştüler.
Trump yönetimi ile kukla Volodimir Zelenski rejimi “nadir mineraller” konusunda yaptıkları anlaşmanın ardından gerçekleşen görüşme, beklendiği üzere üst düzeyde olmadı. Rusya heyetinde yer alması beklenen Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov İstanbul’a gelmedi. Ukrayna tarafı ise Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlığında bir heyetle toplantıya katıldı. Toplantıya katılan Rus heyetinin karar alma yetkisine sahip olmadığını iddia eden Zelenski, Putin’e, “karar alma yetkisi olan bir heyetle” görüşmeleri sürdürmesi çağrısında bulundu.
Kimi iddialara göre toplantıya Putin’le Zelenski katılacak, Körfez turunda bulunan Trump’da İstanbul’a gelecek ve üçlü zirve yapılacaktı. Ancak bu iddialar boşa düştü ve görüşme düşük düzeyli heyetler arasında yapıldı.
Toplantı sonrasında yapılan açıklamalarda ateşkes koşulları konusunda karşılıklı bilgilendirmeler yapıldığı ifade edildi. Rus heyetinin başkanı Vladimir Medinskiy, Rus tarafının müzakerelerden memnun olduğunu ve temasların devam etmesini istediklerini söyledi ve şu bilgileri verdi:
“Moskova ve Kiev, ateşkesin sağlanmasına yönelik kendi vizyonlarını sunma konusunda anlaştılar… Önümüzdeki günlerde Rusya ve Ukrayna arasında ‘1000’e 1000′ formatında esir takası yapılacak.”
Ukrayna heyeti adına açıklama yapan Rüstem Umerov, Medinskiy’nin sözlerini teyit etti. Ukrayna heyetinin toplantı öncesi Türk ve Amerikalı yetkililerle görüştüğü, sarayın Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın da toplantıya katıldığı açıklandı.
Öncesinde edilen büyük laflara rağmen toplantıda kayada değer bir karar alınmadı. Buna karşın görüşmelere devam etme niyetinde olduklarını ifade etmeleri, tarafların savaşa son verme konusunda istekli olduklarına işaret ediyor.
Toplantı konusunda değerlendirme yapan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin, müzakere heyetlerinin belli anlaşmalara varması halinde bir araya gelebileceğini söyledi.
***
İstanbul toplantısına katılımı düşük düzeyde tutan Putin yönetimi, ABD ile temasları sürdürüyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, 17 Mayıs Cumartesi günü, ABD’nin girişimiyle Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile ABD’li mevkidaşı Marco Rubio arasında telefon görüşmesi gerçekleşti. Açıklamaya göre, iki bakan 16 Mayıs’ta İstanbul'da gerçekleştirilen Rusya-Ukrayna görüşmelerinin sonuçlarıyla ilgili görüş alışverişinde bulundu.
Rusya ile Ukrayna arasında esir takası anlaşmasını ve tarafların ateşkesle ilgili yaklaşımlarını netleştirmek için hazırlıkları başlatmasını memnuniyetle karşılayan Rubio’nun, ABD’nin çözüm arayışına destek vermeye hazır olduğunu ifade ettiği aktarıldı.
İstanbul’da görüşmelerin yeniden başlamasından ABD’nin olumlu rolüne vurgu yapan Lavrov, Putin yönetiminin Amerikalı meslektaşlarıyla işbirliğini sürdürmeye hazır olduğunu teyit etti.
Bu bağlamda ilan edilen bir diğer gelişme ise, Trump’ın Putin’le telefon görüşmesi yapacağını ilan etmesi oldu. Sputnik’te yer alan habere göre, ABD Başkanı Donald Trump 19 Mayıs Pazartesi günü Rusya lideri Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi yapmak ve Ukrayna ihtilafını ele almak istediğini belirtti.
Putin ile planladığı telefon görüşmesinden sonra Zelenski ve NATO ülkelerinin liderleriyle de görüşmeler yapacağını kaydeden Trump, Rusya ve Ukrayna liderleriyle görüşmelerinin ardından Ukrayna'da ateşkese varılacağına dair umutlu olduğunu dile getirdi.
Savaşın devamından yana olan AB emperyalistleri, özellikle de Almanya-İngiltere ikilisi gelişmelerden hoşnut değil. Zira silahlanma, militarizm ve savaş histerisi halen “Rus tehdidi” gerekçesine dayandırılıyor. Trump-Putin pazarlıkta anlaşabilirlerse, AB şeflerinin bir hükmü kalmayacak. Ukrayna savaşının bitirilmesi de Rusya ile ABD arasında anlaşmaya varılmasına bağlı görünüyor. Rusya ile görüşen Ukrayna ise, Trump yönetiminin çizdiği çerçeveye göre hareket edecektir.
