Bolu Kartalkaya’da bulunan Grand Kartal Oteli’nde iş güvenliği önlemlerinin ve yangın tedbirlerinin alınmaması nedeniyle 4’ü turizm emekçisi 78 kişi yaşamını yitirdi.

Turizm işçilerinin çalışma koşullarını DİSK’e bağlı Dev Turizm-İş Sendikası Marmara Bölge Şube Başkanı Gökhan Aslan ile konuştuk. Aslan turizm iş kolunda çalışan işçilerin düşük ücret, mobbing, güvencesizlik ve iş kazaları ile karşı karşıya bulunduğuna dikkat çekerek örgütlenme çağrısı yaptı.

Aslan, Kartalkaya Katliamı ile gündeme gelmiş olsa da yakın dönemde İstanbul Beşiktaş’ta bulunan kulüpte çıkan yangında, İzmir, Aydın ve Denizli’de mutfaklarda tüp sıkışmasından kaynaklı patlamalarda turizm işçilerinin iş cinayetlerinde hayatlarını kaybettiklerini hatırlatarak şunları ifade etti:

“İş kolu olarak ağır sanayi, maden ya da inşaat sektörlerine göre risksiz olduğu düşünülmesine rağmen turizm iş kolunda da sık iş cinayetleri ve ‘kazaları’ yaşanıyor. Ancak çok görünür değil. Mutfakta çalışan aşçı arkadaşlarımız özellikle bıçak kullanımında parmak kopmaları, patlamalar gibi kazalarla öte yandan housekeeping hizmetlerinde çalışan arkadaşlarımız kullandıkları kimyasallar nedeniyle zehirlenmelerle sık sık karşı karşıya kalıyor. İş kolumuzda çalışan arkadaşlar sık sık riskli ‘kazalara’ maruz kalıyor.”

Turizm iş kolunda 1.5 milyon kayıtlı işçi ve bunun çok daha üzerinde kayıtsız işçi olduğuna dikkat çeken Aslan çalışma koşullarına ilişkin şunları aktardı:

“Esnek çalışma oldukça yaygın ve kalıcı hale getirilmiş durumda. Turizm patronları esnek çalışmayı başarı olarak görüyor ve yaygınlaştırmaya çalışıyorlar. Genç istihdamı çok yaygın. Özellikle öğrenci-işçi arkadaşlarımız okuyabilmek ve hayatta kalabilmek için turizm iş koluna yöneliyorlar. İstihdam alanı büyürken işçilerin sorunları derinleşiyor.”

Turizm işçilerinin temelde geçim sıkıntısı yaşadığını vurgulayan Aslan şunları dedi:

“İşçiler insanca yaşanacak ücrete erişemiyor ve asgari ücretin biraz üzerinde ücret alınıyor. Turizm patronları arkadaşlarımızın motivasyonunu bahşişler üzerinden yükseltmeye çalışıyor. Öte yandan yoğun iş baskısı altından bir taraftan da güler yüzlü hizmet sunulması bekleniyor. Evde borçlar, hacizler ya da başka türlü sorunlarla boğuşan işçilerden sürekli güler yüzlü hizmet bekleniyor. Patronlar kendi üzerindeki sorumluluğu üzerinden atarak işçi arkadaşlarla o hizmeti alanlar arasında doğrudan sorunlar oluşmasına neden oluyor. Bu durum patronların yüzünü güldürüyor.”

Turizm işçilerinin başka bir temel sorununun “sezonluk çalışma” olduğuna dikkat çeken Aslan şunları ifade etti:

“Arkadaşlarımız uzun çalışma saatleri ile karşı karşıya kalıyor. Özellikle yaz aylarında başka illere gitmek zorunda kalan arkadaşlarımız oldukça kötü barınma koşullarına mahkûm ediliyor. Arkadaşlarımız kendisini yeniden üretebileceği ortamlardan yoksun kalıyor. 24 saat hizmet veren yerlerde vardiya sistemi oldukça sorunlu. Yazın çalışanlar kışın işsiz kalıyor. Sosyal güvencesi ve gelir güvencesiz kalıyorlar.”

Turizm iş kolunda sendikal örgütlülüğün zayıf olduğunun altını çizen Aslan turizm işçilerine şu şekilde seslendi:

“1.5 milyon kayıtlı işçi olmasına rağmen sendikal örgütlülük çok zayıf. Sadece yüzde 4. Turizm işçilerine emeğini gerçekten güvence altına alabilecekleri, insanca yaşayabilecekleri koşulları sağlayabilecek sendikalara üye olmaya çağırıyoruz.”

Kızıl Bayrak/ İstanbul