ABD tekeli Ford’un Avrupa’daki merkezi Almanya’nın Köln kentinde bulunuyor. Ford, Köln’deki fabrikada çalışan işçilerden 2900’ünü 2027’nin sonuna kadar işten atmayı, geriye kalan yaklaşık 8500 işçiyi ise iş güvencesi olmadan çalıştırmayı hedefliyor. İşçiler, bu pervasız saldırıya 14 Mayıs’ta 24 saatlik grevle yanıt verdi.

IG Metall sendikasının çağrısıyla geçen hafta yapılan oylamada, işçilerin yüzde 95’inden fazlası grevden yana tercih yapmıştı.

Grev, 14 Mayıs saat 05.00’te işbaşı yapan ilk vardiyayla başladı. İşçiler, Köln’ün Niel ve Merkenich semtlerinde bulunan fabrikanın bütün kapılarına “Bu işyerinde grev var” pankartı astı. Fabrikada üretimi tamamen durduran işçiler, düzenledikleri eylemlerle de seslerini duyurdular.

Saat 09.00’dan itibaren üçüncü kapının önünde toplanan işçilere hitap eden IG Metall sendikası temsilcileri, Ford tekeli yönetimiyle yapılan görüşmeler hakkında bilgi verdi ve grevden başka bir seçeneğin kalmadığını ifade etti. Menajerlerin yanlış üretim planlamasının faturasının işçilere kesildiği özellikle vurgulandı.

IG Metall sözcüsü David Lüdtke, gidişatın düzeltilmesini ve gönüllü olarak ayrılan ya da işleri başka şirketlere verilen çalışanlar için yüksek kıdem tazminatı ödenmesini talep etti ve daha önce alınan “işten çıkarmaların 2032 yılına kadar yasaklanması” kararının uygulanmaya devam etmesi gerektiğini söyledi.

Eyleme, kapatılmasına karar verilen Ford Saarlousi’ten işçi temsilcileri, işten atmaların yoğun olduğu VW’den işçiler de katılarak dayanışma gösterdiler. Yapılan konuşmalarda, Ford işçilerinin karşı karşıya kaldığı saldırının benzerine, birçok işletmedeki işçilerin de maruz kaldığı belirtilerek, dayanışmanın yükseltilmesini istediler. Ver.di Sendikası Göçmenler Komisyonu Başkanı Yusuf As da Ford işçileriyle dayanışma içinde olduklarını belirtti.

***

Ford fabrikası, Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde, Köln kentinin Niehl semtinde bulunuyor. 1930 yılında kurulan bu tesis, Amerikan otomotiv devi Ford Motor Company’nin Almanya’daki en büyük üretim ve yönetim merkezidir. Aynı zamanda 1998 yılından bu yana Ford Avrupa’nın genel merkezi olarak da faaliyet göstermektedir.

Uzun yıllar boyunca Ford Fiesta’nın ana üretim yeri Köln fabrikasıydı. Şirket bu modeliyle Almanya ve Avrupa pazarında önemli bir yer edinmişti. Ancak otomotiv sektöründeki dönüşüme paralel olarak, Ford 2023 yılında Fiesta’nın üretimini durdurmuş ve tesisi elektrikli araç üretiminin merkez haline getirmişti. Bu dönüşüm süreci, işçilerin bazı zorluklar yaşamasına neden oldu. Ford, Almanya genelinde yaklaşık 2.900 kişilik bir iş gücü azaltımı planlıyor. Bu karar öncelikle Köln fabrikasını etkileyecektir. Ayrıca elektrikli araçlara yönelik talebin beklenenin altında kalması, üretim programlarında değişikliklere ve kısa süreli çalışma uygulamalarına da yol açmıştır.

***

Ford Köln fabrikasında ilk büyük grev 1973’te yaşanmıştı. Grev, yaz tatili için Türkiye’ye giden ve vaktinde dönemeyen 300 işçinin işten atılmasına karşı başlatılmıştı. Grev kapsamında ücretlere saat başı 1 Alman Markı zam yapılması da istenmişti. 10 binden fazla işçinin katıldığı ve “Kanunsuz Grev” olarak bilinen bu büyük greve katılan bazı işçiler, bu eyleme de katılarak bir konuşma yaptılar. Konuşmaları, işçiler tarafından coşkuyla alkışlandı.

O vakit sendika grevi desteklememişti. Almanya’da sendikalar bir konuda anlaşmazlık olduğunda greve gidebilir ama sendika desteklemiyorsa, yasal olarak işçiler kendi kararlarıyla greve gidemez. Gittiklerinde ise “yasadışı grev” olur. Buna rağmen 1973’te işçiler kendi inisiyatifleriyle grev kararı alıp gerçekleştirmiş ve ileri sürdükleri talepleri de kazanmıştır.

BİR-KAR İşçi Komisyonu