ABD, en büyük üç ticaret ortağı olan Meksika, Kanada ve Çin’e karşı geniş kapsamlı gümrük vergileri getirerek bir ticaret savaşı başlattı. Başkan Donald Trump, cumartesi günü Meksika ve Kanada’dan yapılan ithalata %25, Çin’den yapılan ithalata ise %10 oranında gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Ancak Kanada’dan ithal edilen petrole istisna tanındı ve vergi oranı %10 ile sınırlandırıldı. Bunun amacı, ABD rafinerilerinin ağır petrol ihtiyacını Kanada yerine Venezuela’dan karşılamasını engellemek. Yeni tarifeler Salı gününden itibaren yürürlüğe girecek.

Bu karara karşı, etkilenen üç ülkenin hükümetleri hızla misilleme kararı aldı. En somut tepki Kanada’dan geldi. Ottawa yönetimi, Salı gününden itibaren ABD’den yapılan 20 milyar dolarlık ithalata %25 gümrük vergisi getireceğini duyurdu. Üç hafta içinde bu vergi, toplamda 85 milyar dolarlık ABD ithalatına uygulanacak. Ayrıca Kanada hükümeti, ABD’ye yönelik hammadde ihracatını kısıtlama seçeneğini değerlendiriyor ve vatandaşlarını, Amerikan malları yerine yerli ürünleri tercih etmeye çağırıyor.

Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum da misilleme olarak yeni tarifeler getireceklerini açıkladı, ancak ayrıntılar henüz netleşmedi.

Gelen haberlere göre Meksika, farklı ABD’li ihracatçıları dönüşümlü olarak hedef alacak bir tarife sistemi üzerinde çalışıyor. Böylece ticarette belirsizlik yaratılarak ABD şirketleri baskı altına alınacak. Çin de karşı önlemler alacağını duyurdu, ancak şu an için yalnızca Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) resmi şikâyette bulunacağını açıkladı.

Trump’ın bu misillemelere nasıl karşılık vereceği ise belirsiz. Zira imzaladığı kararname, misilleme durumunda tarifelerin daha da artırılmasına olanak tanıyor.

Hafta sonunda ABD medyası, yeni gümrük vergilerinin ülke içindeki etkilerine odaklandı. Daha önce Çin ile yaşanan ticaret savaşlarında yapılan araştırmalar, ABD'nin ithalat vergilerinin %90’ından fazlasının aslında ABD’li ithalatçılar ve tüketiciler tarafından ödendiğini ortaya koymuştu. Bu kez de özellikle meyve, sebze, bira (Meksika), otomobil (Meksika ve Kanada) ve pillerde (Çin) ciddi fiyat artışları bekleniyor.

ABD’nin toplam ithalatının %41,5’i bu üç ülkeden geldiği için, yeni vergilerin tüketiciler ve şirketler üzerindeki yükü daha da artacak.

En büyük sıkıntıyı ise otomotiv sektörü yaşayacak. Meksika ve Kanada’daki üreticiler, ABD pazarındaki kâr ve satışlarının eridiğini görecek. Ancak asıl zorluk, ABD içinde üretim yapan firmalar için geçerli. Çünkü ABD’nin ithal ettiği otomobil parçalarının %42’si Meksika’dan, %13’ü ise Kanada’dan geliyor ve bunlara da %25 gümrük vergisi uygulanacak. Üstelik otomotiv sektörü sınır ötesi bir yapıya sahip olduğu için, üretim sürecinde bir parça birkaç kez sınır geçişi yapabiliyor ve her seferinde gümrük vergisine tabi tutulabiliyor.

En fazla etkilenecek şirketlerden biri Volkswagen.

Moody’s raporuna göre şirket, yeni tarifeler nedeniyle 2,8 milyar avroluk bir zararla karşı karşıya. Bu yüzden VW, ABD’de üretimini genişletmeyi ve Audi ile Porsche için yeni fabrikalar kurmayı gündemine aldı.

Çeviri: Kızıl Bayrak

Junge Welt - Jörg Kronauer / 3.2.2025