Metal İşçileri Birliği sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımla işçilerin sorularını ve avukat Kemal Özgür Yetkin’in yanıtlarını paylaştı. Yazaki, Valeo, Cansan, Orau ve Kırpat gibi metal fabrikalarında işten çıkartılan işçilerin sorularını ve yanıtlarını MİB’in sosyal medya hesabında yer alan paylaşım şu şekilde:
“SORU 1) * 8-15 arası yıldır çalışıyoruz, küçülme bahanesiyle işten çıkardık. Ama aynı anda sözleşmeli, İŞKUR'lu işçiler alındı. Bu yasal mıdır?
CEVAP 1) * İşverence fesihte, 'Feshin son çare olması' ilkesine uyulmalı. Ayrıca işten çıkarılmada, işveren ekonomik gerekçe öne sürüyorsa, bunun işletmenin ekonomik durumuyla doğru olması, keyfi olmaması, ölçülü ve objektif bir karar olması gerekir. Yeni işçi alımı işverenin gerekçesinin samimi olmadığını gösterir.
SORU 2) * Arabulucuda anlaşmaya zorlanıyoruz, mahkeme uzun sürer vb söylemeler ile. Bu durumda ne yapmalıyız?
CEVAP 2) * Arabulucu görüşmesi, işçinin iş aktini sona erdirmede sırf işçiden ibraname alma amaçlı kullanılması usule aykırıdır. Asıl olan tarafların baskı olmadan, gerçek iradeleri ile anlaşmalarıdır. İşçi Arabuluculuk görüşmesinde anlaşmaya zorlanamaz. Arabuluculuk görüşmesinde tutulan tutanak usule ve amacına aykırı düzenlendiği takdirde, Arabuluculuk tutanağının iptali mümkündür.
SORU 3) * İşe iade davası açarsak işsizlik ödeneğinden yararlanabilir miyiz?
CEVAP 3) * İşçinin bildirilen Fesih nedeni ve diğer koşullar sağlanıyorsa, İşsizlik ödeneğinden işsizlik maaşı alabilir. İşe İade Davası açılması buna engel değildir.
İşçinin Fesih nedeni, (tazminatsız fesih gibi) İşsizlik ödeneğinden faydalanmasına engel teşkil ediyorsa, İşçi işe iade Davasını kazanması halinde, başvuru halinde işsizlik ödeneğinden yararlanabilir.
SORU 4) * İşverenler dava açmayalım diye alacaklarımızı bir ay sonra vermeye taahhüt ediyor ve dava açma hakkımız da gidiyor. Bir nevi bizi yoklukla terbiye etmeye çalışıyorlar. Bu durumda ne yapabiliriz?
CEVAP 4) * İşçi Dava açma niyetindeyse, İş aktinin fesih tarihinden itibaren, 1 Aylık Dava açma süresi içinde Arabuluculuk başvurusu yaparak süreci başlatmalıdır. İşçinin fesih süreci ve sonrasına ilişkin bir Avukat yardımından faydalanması menfaatine olacaktır.
SORU 5) * Yetkili sendika Türk Metal bu süreçlerde "tazminat alıyorsunuz daha ne istiyorsunuz", "işveren fabrikaya genç işçiler istiyor, birşey yapamayız", "sendikalı eski işçilerin maliyeti yüksek" gibi söylemler ile karşımıza çıkıyorlar. Biz iş güvencesi hakkımızı nasıl savunabiliriz?
CEVAP 5) * İşçinin Sendikalı çalışması bir hak olduğu gibi, hakkını savunacak dilediği sendikaya geçmesi, Sendika değiştirmesi de Anayasal bir haktır. İşveren sırf yaştan ötürü genç işçi almak veya kendine göre maliyeti düşük işçi almak için baskı yapması, işçi çıkarması iş yasasına aykırıdır. İşçi, işverenin bu keyfi, işçi karşıtı tutumuna karşı üretime mani olmadan yasal, demokratik meşru protesto hakkını kullanabilir. Yargı yoluna gidebilir.
SORU 6) * Arabulucuda işverenin istediği şartlar dayatılıyor biz kendi şartlarımızı talep edemez miyiz?
CEVAP 6) * Arabulucu tarafsız, bağımsızdır. Arabuluculukta baskı, dayatma olamaz. Arabuluculukta, tarafların iradelerinin, gerçek isteklerinin aksine tutanak düzenlenemez.
SORU 7) * İşe iade davası sonucunda kazanacağımız haklar nelerdir ve bunları arabuluculuda talep edebilir miyiz? Mesela işe iade davasında kazandığımız zaman kaç aylık sigorta primini işveren SGK'ya yatırmak zorunda. Hangi hakları talep edebiliriz?
CEVAP 7) * Arabuluculuk görüşmesinde talepte bulunmaya engel bir durum yoktur. Açılması muhtemel bir Davanın, misal İşe İade davasının olumlu sonuçlanmasında işçinin alması muhtemel ücret ve tazminatlar Dava açılmasa dahi taraflar anlaşırsa, Arabuluculuk tutanağında düzenlenebilir.
İşe iade Davası kazanıldığında;
A) * işçiye en çok 4 aylık boşta geçen süre ücreti ve sosyal hakları ödenir. ilave olarak
B) * İşçi, mahkeme kararından sonra işe başlatılmaması halinde; Kıdemine ve fesif durumuna göre Mahkemece hüküm altına alınan en az 4 aylık, en çok 8 aylık ücreti ödenir. (Sendikal Fesihte en az 12 aylık ücreti)”
