Çocuk iş cinayetleri raporu

İSİG Meclisi 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü vesilesiyle hazırladığı raporda “Son on iki buçuk yılda en az 770 çocuk çalışırken hayatını kaybetti” ifadelerini kullandı.

  • Haber
  • |
  • Sınıf
  • |
  • 12 Haziran 2025
  • 14:30

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü vesilesiyle hazırladığı raporda “Son on iki buçuk yılda en az 770 çocuk çalışırken hayatını kaybetti” ifadelerini kullandı.

Hazırlanan raporda 12.5 yıla ilişkin şu veriler sıralandı:

“• 2013 yılında en az 59 çocuk işçi, 2014 yılında en az 54 çocuk işçi, 2015 yılında en az 63 çocuk işçi, 2016 yılında en az 56 çocuk işçi, 2017 yılında en az 60 çocuk işçi, 2018 yılında en az 67 çocuk işçi, 2019 yılında en az 67 çocuk işçi, 2020 yılında en az 67 çocuk işçi, 2021 yılında en az 62 çocuk işçi, 2022 yılında en az 62 çocuk işçi, 2023 yılında en az 54 çocuk işçi, 2024 yılında en az 71 çocuk işçi ve 2025 yılının ilk beş ayında en az 28 çocuk işçi olmak üzere, 2013-2025 yılları döneminde en az 770 çocuk işçi hayatını kaybetti…

• Ölen çocuk işçilerin 261’i (yüzde 34) 5-14 yaş arasında, 509’u (yüzde 66) 15-17 yaş aralığında. Yani Türkiye’de çalışması yasak olan yaşlarda çalıştırma, tehlikeli işkollarında çalıştırma ve denetimsizlik had safhada.

• 5-14 yaş arasındaki çocuk işçilerin hemen hemen tamamı kayıt dışı, sayıları yüzbinlerce ve büyük çoğunluğu mevsimlik tarım olmak üzere, sokakta, tekstil-gıda-metal atölyelerinde ve inşaatlarda çalışıyorlar. 15-17 yaş grubunda ise yine başat çalışma alanı mevsimlik tarım olsa da son yıllarda bu yaş grubunda çalışma şehirlere (sanayi-inşaat-hizmetler) akıyor. Bunun temel nedeni devlet eliyle (örneğin MESEM) işçileştirmedir. Diğer bir önemli neden de başta büyükşehirler olmak üzere Türkiye’nin 81 şehrindeki OSB’lerin açılması, yaygınlaştırılmasıdır. Yani ucuz işçilik ihtiyacıdır; asgari ücretin altında alan, çoğunlukla sigortasız, uzun-yoğun-aşırı çalışan, sendikasız ve hakkını aramayı bilmeyen bir işçi kitlesi…

• Genel işçi kitlesi ve iş cinayetlerine göre çocuk işçilerde kız çocuk-genç kadın ve göçmen ölümleri çok daha fazladır. İş cinayetlerinde tespit edebildiğimiz kadın işçi ölüm oranı yüzde 7, göçmen işçi ölüm oranı yüzde 5’tir. Ancak 5-14 yaş grubunda ölen çocuk işçilerin yüzde 20’si kız çocuğu ve yüzde 12’si göçmen çocuktur. 15-17 yaş grubunda ise ölen çocuk işçilerin yüzde 11’i genç kadın ve yine yüzde 11’i göçmendir (ve büyük çoğunluğunun Suriyeli olduğunu belirtelim).

• 10-14 yaşlarında ise yoğun bir mevsimlik tarım işçiliği ve sokakta çalışma devam etse de 10-12 yaşlarından itibaren tekstil ve metal atölyelerinde çalışan çocukları görüyoruz. 13-14 yaşlarından itibaren tarım, inşaat, sanayi ve hizmetlerde çalışan sayıları yüzbinlere ulaşan bir çocuk işçi kitlesi oluşuyor. 15-17 yaş grubunda ise bu sayı daha da kitleselleşiyor ve tarım başta olmak üzere konaklama, ticaret, inşaat, metal, tekstil, gıda ve konaklama gibi işkollarında çalışan milyonu aşkın çocuk işçi gerçeğiyle karşı karşıya kalıyoruz.”

İSİG Meclisi hazırladığı raporda çocuk işçi cinayetlerinin engellenmesi için üç talebi olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:

“1- Çocuk işçilik yasaklanmalı, mesleki öğrenim çocuk gelişimine uygun bir biçimde planlanmalı ve kamusal kurallar çerçevesi içinde olmalıdır.

2- Eğitim her kademede parasız olmalı, müfredat bilimin ışığında ve yaşam ile bağı kuran bir şekilde yeniden yapılandırılmalıdır.

3- Yaşam alanlarımız uyuşturucu ve çeteleşmeden temizlenmeli, çocukların gelişimine uygun bir hale getirilmelidir.”

Rapor 12.5 yılda iş cinayetlerinde yaşamını yitiren çocuk işçilerin isimleri sıralanarak bitirildi.